3302. NHÓM A - Dexamethason (màu xanh) (Dexamethason 0,5mg; Chai 200 viên nén bao phim, Thùng 264c) Tipharco

4/- Thuốc dùng cho bệnh gì: Thuốc được dùng trong các trường hợp: kháng viêm, dị ứng, viêm khớp, viêm đa khớp, hen suyễn. 

5/- Nên dùng thuốc này như thế nào và liều lượng: Người lớn: 0,5 - 9mg/ngày, tùy theo bệnh và thường chia làm 2 - 4 lần. 

6/- Khi nào không nên dùng thuốc này: 

- Mẫn cảm với thuốc. 

- Nhiễm nấm toàn thân, nhiễm virus tại chỗ hoặc nhiễm khuẩn lao, lậu chưa kiểm soát được bằng thuốc kháng khuẩn và khớp bị hủy hoại nặng. 

- Phụ nữ cho con bú

7/- Tác dụng không mong muốn (ADR): Thường gặp, ADR > 1/100: Hạ kali huyết, giữ natri và nước gây tăng huyết áp và phù nề. Hội chứng dạng cushing, giảm bài tiết ACTH, teo tuyến thượng thận, giảm dung nạp glucid, rối loạn kinh nguyệt. Teo cơ hồi phục, loãng xương, gãy xương bệnh lý, nứt đốt sống, hoại tử xương vô khuẩn. Loét dạ dày tá tràng, loét chảy máu, loét thủng, viêm tụy cấp. Teo da, ban đỏ, bầm máu, rậm lông. Mất ngủ, sảng khoái. 

- Ít gặp, 1/1000 < ADR < 1/100: Quá mẫn, đôi khi gây choáng phản vệ, tăng bạch cầu, huyết khối tắc mạch, tăng cân, ngon miệng, buồn nôn, khó ở, nấc, áp xe vô khuẩn. 

- Triệu chứng và các dấu hiệu ngừng thuốc: Giảm quá nhanh liều thuốc sau khi điều trị kéo dài có thể dẫn tới suy thượng thận cấp, hạ huyết áp và chết. Ngừng thuốc đôi khi giống như tái phát bệnh.

8/- Nên tránh dùng những thuốc hoặc thực phẩm gì khi đang sử dụng thuốc này: 

- Các barbiturat, phenytoin, rifampicin, rifabutin, carbamazepin, ephedrin, aminoglutethimid có thể làm tăng thanh thải corticosteroid nên làm giảm tác dụng điều trị. 

- Corticoid đối kháng tác dụng của các tác nhân gây hạ đường huyết (kể cả insulin), thuốc hạ huyết áp và thuốc lợi tiểu. Corticosteroid làm tăng tác dụng hạ kali huyết của acetazolamid, các thiazid lợi tiểu quai, carbenoxolon. 

- Hiệu lực của các dẫn chất cumarin chống đông máu có thể tăng khi dùng đồng thời với corticoid, nên cần kiểm tra chặt chẽ thời gian prothrompin để tránh chảy máu tự phát. 

- Sự thanh thải salicylat tăng khi dùng đồng thời với corticoid, vì vậy khi ngừng corticoid dễ bị ngộ độc salicylat. 

Các thuốc lợi tiểu làm giảm kali huyết (ví dụ thiazid, furosemid) và amphotericin B có thể làm tăng tác dụng giảm kali huyết của glucocorticoid.

 9/- Cần làm gì khi một lần quên không dùng thuốc: Uống tiếp tục như liều bình thường. Không nên uống gấp đôi liều để bù đắp cho liều đã quên. 

10/- Cần bảo quản thuốc này như thế nào: Để nơi khô, tránh ánh sáng. Nhiệt độ dưới 30°C. 

11/- Những dấu hiệu và triệu chứng khi dùng thuốc quá liều: Quá liều glucocorticoid gây ngộ độc cấp hoặc gây chết rất hiếm. 

12/- Cần phải làm gì khi dùng thuốc quá liều khuyến cáo: Không có thuốc giải độc đặc hiệu. Không có chỉ định cho việc điều trị ngộ độc mạn, trừ trường hợp người bệnh quá nhạy cảm với corticosteroid, gây bệnh lý; lúc đó cần điều trị các triệu chứng. Choáng phản vệ hoặc phản ứng quá mẫn có thể được điều trị bằng epinephrin, hô hấp nhân tạo và aminophylin. Người bệnh nên được giữ ẩm và yên tĩnh.

13/- Những điều cần thận trọng khi dùng thuốc này: Các tình trạng cần thận trọng: - Ở người bệnh nhiễm khuẩn hoặc nghi ngờ nhiễm khuẩn, phải đặc biệt chú ý và điều trị trước tiên bằng các thuốc kháng khuẩn đặc hiệu, do tác dụng ức chế miễn dịch nên dexamethason có thể gây những cơn kịch phát và lan rộng nhiễm khuẩn. - Ở người viêm màng não nhiễm khuẩn, cần phải dùng dexamethason trước khi dùng thuốc kháng khuẩn đặc hiệu để đề phòng viêm não do phản ứng với các mảnh xác vi khuẩn đã bị thuốc kháng khuẩn hủy diệt. Người bị loãng xương, hoặc mới phẫu thuật ruột, loạn tâm thần, loét dạ dày – tá tràng, đái tháo đường, tăng huyết áp, suy tim, suy thận, lao, thì cần phải theo dõi chặt chẽ và điều trị tích cực các bệnh đó nếu cần phải dùng dexamethason. - Phụ nữ có thai. - Không dùng vaccin sống ở bệnh nhân dùng liều ức chế miễn dịch (phản ứng kháng thể trong huyết thanh bị giảm).

Chỉ định, liều dùng, cách dùng, chống chỉ định: 

Chỉ định: Các chỉ định dùng liệu pháp corticoid như: kháng viêm, dị ứng, viêm khớp, viêm đa khớp, hen suyễn. 

Liều dùng và cách dùng: Người lớn: 0,5 - 9mg/ngày, thường chia làm 2 – 4 lần. 

Liều dùng cần thay đổi tùy theo từng người bệnh, mức độ viêm, diện viêm rộng hẹp, vị trí viêm và đáp ứng của người bệnh. Để giảm thiểu các tác dụng phụ, nên dùng liều nhỏ nhất có hiệu quả điều trị. Thuốc có thời gian tác dụng dài (36 – 54 giờ) nên khi dùng liều cách nhật thì không có thời gian để phục hồi tuyến thượng thận giữa các liều. Chứng suy thượng thận thứ cấp vì thuốc, có thể do ngừng thuốc quá nhanh, và có thể được hạn chế bằng cách giảm liều từ từ sau nhiều tuần hoặc nhiều tháng tùy thuộc vào liều dùng, thời gian điều trị, nhưng vẫn có thể còn tồn tại nhiều tháng sau khi đã ngừng thuốc. 

Chống chỉ định:

- Mẫn cảm với thuốc.  

- Nhiễm nấm toàn thân, nhiễm virus tại chỗ hoặc nhiễm khuẩn lao, lậu chưa kiểm soát được bằng thuốc kháng khuẩn và khớp bị hủy hoại nặng. 

- Phụ nữ cho con bú